Deel één van onze serie over het proces van archeologie! Alles wat je wilt weten over dit proces komt hier aan bod. Wil je meer weten? Stel dan je vraag aan de specialist!
Archeologie is echt speurwerk. Door voorwerpen en sporen in de grond te onderzoeken, ontdekken we steeds meer over onze voorouders. Wie waren ze en hoe hebben ze geleegd? Resten van archeologische vindplaatsen worden vaak het liefst onaangetast in de grond bewaard; daar liggen ze immers al eeuwen goed. Dat noemen we ‘in situ’ behouden. En de techniek ontwikkelt zich razendsnel. In de toekomst kunnen we vast sneller en beter onderzoeken. En als we nu alles opgraven, is er voor de archeologen van de toekomst niets meer te ontdekken!
Archeologische resten in de grond behoren tot het cultuurhistorisch erfgoed. Dat betekent dat je niet zomaar met een metaaldetector op zoek mag gaan naar archeologische resten en deze mag opgegraven. Wel mag je met je metaaldetector de bovenste 30 cm grond onderzoeken. Maar let goed op! In archeologische waardevolle gebieden is dit speurwerk op eigen houtje altijd verboden.
Wanneer graven we dan wel op? Als het bodemarchief door graafwerkzaamheden dieper dan 30 cm verstoord zal worden, dan is archeologisch onderzoek verplicht. Dit onderzoek bestaat uit verschillende stappen.
Stap 1: Bureauonderzoek. Tijdens dit onderzoek wordt landschappelijke, historische en archeologische informatie verzameld en in kaart gebracht. Dan volgt booronderzoek. Op verschillende plekken wordt de grond opgeboord. Deze grond bestuderen we heel goed en zeven we. Zo kun je vaststellen op welke diepte en uit welke periode archeologische resten aanwezig zijn.
Stap 2: Proefsleuven. Hier komt het eerste graafwerk. Met een graafmachine worden een soort lange gleuven in de grond gemaakt. Zo wordt bepaald welke archeologische resten er precies zitten en hoe gaaf deze zijn gebleven.
Stap 3: Laag voor laag. Hier komt het echte graafwerk. Bij een echte archeologische opgraving worden veel grotere oppervlakten open gelegd. De grond wordt dan laag voor laag verwijderd. De zijwanden aan de randen van de put worden ook getekend, zodat ook dwarsdoorsneden verkregen worden. Alle vondsten bij de graafonderzoeken worden verzameld, gesorteerd en schoongemaakt, klaar voor verder onderzoek in een laboratorium. Op naar denkwerk!